Publicaties
Whitepapers
Teamkracht & Stuurkracht
In een snel veranderende wereld is innovatie in het onderwijs essentieel. Maar hoe zorg je ervoor dat teams én leidinggevenden de kracht ontwikkelen om deze veranderingen succesvol vorm te geven? Hiervoor heb ik twee uitgebreide white papers geschreven om jou en je organisatie te ondersteunen bij deze uitdaging.
De eerste white paper richt zich op teamkracht: hoe bouw je sterke, effectieve teams die samen werken aan duurzame onderwijsinnovatie? De tweede white paper gaat over stuurkracht: hoe geef je richting aan deze innovaties en versterk je eigenaarschap, leiderschap en rekenschap?
Wil je meer weten over hoe teamkracht en stuurkracht elkaar versterken en hoe je deze concepten praktisch kunt toepassen in jouw organisatie? Download dan deze white papers!
Teamkracht in het beroepsonderwijs
Ben je geïnteresseerd om meer te weten over:
- Wat er voor nodig is om teams te laten innoveren?
- Hoe teams zichzelf kunnen ontwikkelen en organiseren zodat de innovatie ook duurzaam is?
- Hoe deze teams werken?
Stuurkracht in het beroepsonderwijs
Ben je benieuwd naar wat er nodig is om de stuurkracht van onderwijsprofessionals te versterken en onderwijsinnovatie duurzaam te verankeren? Lees de white paper over stuurkracht in het beroepsonderwijs en ontdek meer over:
- Hoe stuurkracht bij docenten bijdraagt aan succesvolle en blijvende onderwijsinnovaties.
- Waarom onderwijsinnovatie niet alleen een inhoudelijke maar ook een organisatorische en sociale uitdaging is.
- De rol van professioneel handelingsvermogen en professionele ruimte in het creëren van stuurkracht.
- Hoe teams en organisaties stuurkracht kunnen inzetten om effectief richting te geven en autonomie te stimuleren, zonder de balans te verliezen.
- Hoe leiders en docenten gezamenlijk verantwoordelijkheid kunnen nemen voor innovatie en de koers kunnen bepalen in een dynamische onderwijsomgeving.
Deze white paper biedt handvatten om vanuit verschillende lagen van de organisatie onderwijsinnovaties te realiseren en duurzaam te maken.
Boeken
Anders willen, Anders denken, Anders doen
Docenten aan het roer bij onderwijsinnovatie in het hbo
Kan het werken aan onderwijsinnovatie op zo’n manier dat docenten een plek aan het roer innemen? En dat daarmee de innovaties hun weg vinden naar de onderwijspraktijk?
Anders willen, anders denken, anders doen. Docenten aan het roer bij onderwijsinnovatie in het hbo is geschreven voor adviseurs, coaches en leidinggevenden die zich afvragen : kan het ook anders? Dit boek vertrekt vanuit de stelling dat hiervoor andere manieren van denken en doen nodig zijn in de onderwijsorganisatie. Je wordt uitgedaagd je eigen manieren van denken over organisaties, leiderschap, teams en het docentschap tegen het licht te houden en hier samen met je collega’s over na te denken, en je krijgt voorbeelden aangereikt van andere manieren van doen.
‘Marleen Kaijen maakt in dit boek de uitdagingen rond eigenaarschap en professionele ruimte bij onderwijsinnovaties en toenemende zelforganisatie in docententeams behapbaar. Door het systemische perspectief benadert ze de praktijk als een samenhangend geheel, terwijl haar to the point schrijfstijl en concrete handvatten zorgen dat je er zelf mee aan de slag wilt gaan.’
Myrte Legemaate, promovendus op het gebied van kwaliteitscultuur en senior onderwijsadviseur
‘In Anders willen, anders denken, anders doen brengt Marleen al haar ervaringen met onderwijsinnovaties in allerlei organisaties en onderwijscontexten samen en geeft ze concrete handvatten om tot een constructief proces van innovatie en benodigde organisatieverandering te komen.’
Bram van Alten, onderwijsontwikkelaar en docent
Lerend(d) innoveren
Naar zinvol en betekenisvol onderwijs in het hbo
Het lukt ons in het hoger beroepsonderwijs niet altijd om leerprocessen in onderwijs en organisatie te optimaliseren. Dit leidt tot problemen zowel in het onderwijs als in de organisatie.
We zien dit bijvoorbeeld aan het studentengedrag in de opleiding. Studenten die leren voor de toets en al horde lopend hun opleiding afronden. Deze studenten hebben moeite met het nemen van eigen regie over hun leerproces. Bij docenten bekruipt vervolgens het gevoel en de vraag “Zijn we nog wel de goede dingen aan het doen? Leiden we onze studenten wel toekomstgericht op?”
De wens tot innovatie ontstaat. Een onderwijsinnovatie is steevast een proces van lange adem en het lukt lang niet altijd. Er zijn verschillende barrières in cultuur, structuur en leiderschap die maken dat het stroperig wordt. Ook de docent bezit logischerwijs niet altijd over de didactisch en pedagogische vaardigheden die nodig zijn om de onderwijsinnovatie vorm te geven. Dit maakt dat onderwijsinnovatie soms voelt als “pindakaas door een rietje”.
In Leren(d) innoveren, Naar zinvol en betekenisvol onderwijs in het hbo, schrijft auteur Marleen Kaijen op heldere, uitnodigende en onderbouwende wijze de zoektocht naar anders willen is anders doen in het hoger beroepsonderwijs. Een zoektocht die zowel plaatsvindt in het onderwijs als in de organisatie met als rode draad hoe vinden leerprocessen plaats en hoe worden leerprocessen zo optimaal mogelijk gefaciliteerd. Dit heeft geleid tot een nieuw onderwijsconcept zinvol en betekenisvol onderwijs. In het boek worden zowel de achterliggende theorieën als praktische handreikingen voor de onderwijsuitvoering beschreven. Een essentieel onderdeel van het onderwijsconcept vormt de integratie van programmatisch toetsen.
Naast dat de auteur ingaat op de onderwijsinnovatie zelf beschrijft ze ook de wijze waarop een innovatie tot stand kan komen door in te gaan op de cultuur, structuur en het onderwijskundig leiderschap wat daar voor nodig is. Het boekje geeft herkenbaarheid en houvast dat het ook echt anders kan.
Programmatisch toetsen
Voorbeelden en ervaringen uit de praktijk
Ik heb een bijdrage aan dit boek mogen leveren.
Binnen het beroepsonderwijs is steeds meer belangstelling voor programmatisch toetsen. Dat is een toetsconcept waarin toetsen en leren geïntegreerd zijn en de competentieontwikkeling van de student centraal staat.
Gedurende de opleiding wordt continu informatie over het leerproces van de student verzameld, de zogeheten datapunten. Hiermee kunnen opleiders het leerproces monitoren en bijsturen. Feedback en de ontwikkeling van zelfregulatie staan centraal. Zo krijgen studenten de benodigde tijd en ruimte om zich te ontwikkelen en écht te leren van toetsen.
In dit boek komen opleiders aan het woord, die hun onderwijs- en toetsprogramma hebben ingericht volgens de uitgangspunten van programmatisch toetsen. Zij vertellen hun eigen verhaal:
- Waarom hebben zij gekozen voor programmatisch toetsen?
- Hoe is het toetsprogramma ingericht?
- Wat zijn ervaringen van studenten en docenten?
- En hoe is het implementatieproces verlopen?
De voorbeelden laten zien dat programmatisch toetsen geen recept is. Het moet aansluiten bij de onderwijsvisie van een opleiding, bij het beroep waartoe je opleidt en bij het type studenten. Elke opleiding maakt daarom eigen keuzes bij de uitwerking van programmatisch toetsen.
Dit boek is bedoeld voor onderwijsprofessionals in het middelbaar en hoger beroepsonderwijs en het wetenschappelijk onderwijs die overwegen om de uitgangspunten van programmatisch toetsen toe te passen binnen het onderwijs en op zoek zijn naar theorie, voorbeelden en inspiratie.
In de media
“Door het systemische perspectief benadert Marleen de praktijk als een samenhangend geheel, terwijl haar to the point schrijfstijl en concrete handvatten zorgen dat je er zelf mee aan de slag wilt gaan.’“
Myrte Legemaate, promovendus op het gebied van kwaliteitscultuur en senior onderwijsadviseur